Alles over plafonds!
De mogelijkheden voor het afwerken van plafonds in je woning gaan verder dan enkel kiezen voor nat of droog pleisterwerk. Zo zijn er tegenwoordig ook spanplafonds, plafonds gemaakt van gipsplaten of aluminium, plafonds speciaal voor keukens en badkamers, en kan je je plafond opfleuren met allerlei sierlijke profielen. Ontdek hieronder welke soorten plafonds er tegenwoordig op de markt zijn, en wat de voor- en nadelen zijn.
Spanplafond
Een spanplafond is een renovatietechniek dat toegepast wordt om een oud en vervallen plafond een snelle opknapbeurt te geven of om een interieur te verfraaien. Een spanplafond volgt de vorm van een bestaand plafond waaronder een elastisch doek wordt opgespannen. Hierdoor verdwijnen foutjes en oneffenheden, en krijg je een egaal en strak plafond als resultaat. De grootste voordelen van spanplafonds zijn dat er geen gaten geboord hoeven te worden, dat het in geen tijd geplaatst kan worden en dat er niet geschilderd hoeft te worden.
Spanplafonds zijn verkrijgbaar in zowel PVC als polyester. Het verschil zit ‘m in de manier van aanbrengen. Zo wordt een PVC spanplafond met al dan niet zichtbare profielen tegen de muur geplaatst waarover PVC doek wordt opgespannen. Een spanplafond van polyester wordt met behulp van een spatel strak en gladgetrokken. Hierdoor is in tegenstelling tot PVC, een polyester spanplafond volledig naadloos. Nog een verschil is dat een polyester spanplafond enkel verkrijgbaar is in een matte uitvoering, PVC spanplafonds zowel in een matte als glanzende afwerking. Het laatst verschil zit ‘m in de prijs. PVC spanplafonds zijn vaak goedkoper dan polyester spanplafonds.
De voordelen en nadelen van spanplafonds
Spanplafonds kennen enkele voor- en nadelen. De voordelen zijn:
- Snel resultaat, zonder kap- of breekwerken
- Goedkoper dan een traditioneel bepleisterd plafond
- Een spanplafond hoeft niet meer geschilderd te worden, het wordt opgeleverd in een kleur naar keuze
- Ideaal om oude bekabeling weg te werken of om een oud dak te maskeren
- Een spanplafond is ook geschikt voor natte ruimtes
- Makkelijk in onderhoud
Naast de vele voordelen van spanplafonds zijn er ook enkele nadelen. Zo loopt een spanplafond een groter risico op beschadiging, bijvoorbeeld met een scherp voorwerp. En eenmaal geplaatst kunnen er geen veranderingen meer worden aangebracht. Ook is er een mogelijk risico op verkleuring van het plafond.
Betonnen welfsels als plafond
Welfsels zijn gemaakt zijn van voorgespannen prefab betonplaten. In deze platen zijn holle kanalen aangebracht welke ze lichter maken zonder dat ze veel van hun sterkte verliezen. Deze betonnen welfsels zijn licht waardoor ze veel toegepast worden in nieuwbouw en zijn ideaal als verdiepingsvloer, kelderdek, dak of als plafond.
Betonnen welfsels geven een ruwe, industriële look aan een woning. Steeds vaker worden ze toegepast in nieuwbouw en zelfs bij renovatieprojecten. Ook welfsels kennen enkele voordelen:
- Welfsels zijn een van de goedkoopste plafondoplossingen
- Snelle plaatsing
- Welfsels kunnen geverfd worden aan de gladde onderzijde
- De ruwe zijde is perfect geschikt voor pleisterwerk
Gepleisterd plafond: gyproc platen
Kies je voor een gepleisterd plafond in je woning, dan moet je eerst beslissen of je voor een afwerking met gyproc of natte pleister gaat. Gyproc wordt ook wel droog pleisterwerk genoemd omdat er, in tegenstelling tot natte pleister geen water aan te pas komt. De gyproc platen worden rechtstreeks op de ondergrond aangebracht, of bevestigd aan een metalen of houten structuur. Alleen de voegen tussen de platen moeten opgevuld worden met natte gips. Wanneer de voegen gedroogd zijn, kan je ze licht schuren en de gyproc platen schilderen.
Voordelen van droog pleisterwerk:
- Snelle plaatsing
- Snel overschilderbaar
- Makkelijk om ruwe of oneffen plafonds snel te bekleden
- Goed te isoleren in combinatie met isolatiemateriaal als minerale wol
- Geschikt voor de doe-het-zelver
Gepleisterd plafond: natte pleister
Bij nat pleisterwerk worden muren en plafonds vlak gemaakt met een laag pleister, bestaande uit water en gips. In tegenstelling tot het plaatsen van gyproc platen, is pleisterwerk geen werkje voor doe-het-zelvers. In geval van natte pleister wordt dan ook aangeraden om een beroep te doen op de expertise van een vakman.
Voordelen natte pleister:
- Zware dingen ophangen aan het plafond kan zonder problemen
- Zowel voor binnen- als buitentoepassingen
- Goedkoper dan gyproc
Het grootste nadeel van natte pleister is dat je voldoende droogtijd moet voorzien, zo’n 6 tot 12 maanden. Wanneer je dit niet doet, loop je het risico op schimmelvorming, verwering of degradatie van de pleisterlaag. Natuurlijke droging is de beste optie. Heb je echter weinig tijd, dan kan je gebruik maken van bouwdrogers. Start dus zeker niet overhaast met het schilderen van je plafond en muren, maar wacht tot het pleisterwerk voldoende droog is.
Aluminium plafond
Een aluminium plafond is een praktische oplossing voor nagenoeg alle woonruimtes. Ze zijn uiterst geschikt voor toepassingen in vochtige ruimtes als de badkamer. Oude beschadigde plafonds, leidingen, buizen en bedradingen zijn eenvoudig weg te werken. Daarom zijn aluminium plafonds ook ideaal bij de renovatie van oude huizen. Aluminium plafonds zijn verkrijgbaar in talloze kleuren, schilderen is dus overbodig. De aluminium platen worden in een atelier volledig op maat gemaakt, en zijn hierdoor eenvoudig te (de-)monteren zodat het bovenliggende bouwplafond met de daarbij behorende leidingen bereikbaar blijven. Enige nadeel van aluminium plafonds is dat het niet de goedkoopste plafondoplossing is.
Houten plafond
Een houten plafond is gemakkelijk te plaatsen en geeft direct een warme sfeer in huis. Voor plaatsing van een houten plafond kan je kiezen uit verschillende houtsoorten als grenen, eiken, vuren, tamme kastanje, Western Red Cedar, hemlock of tropische houtsoorten. Een houten plafond levert ook heel wat wooncomfort op. Aangezien hout een lage geleidbaarheid heeft, warmt het trager op en koelt het tegelijkertijd ook minder snel af. Het resultaat is een aangenaam binnenklimaat. Bovendien houdt een houten plafond de luchtvochtigheid stabiel, wat ruimtes gezonder maakt – ook als die vochtig zijn. De aanwezigheid van hout vermindert ook het risico op infecties en allergieën. Bovendien is hout niet vatbaar voor statische elektriciteit en trekt het daarom geen stof en vuil aan. Ten slotte biedt een houten plafond een goede akoestische isolatie.
Je ziet, voor de afwerking van een plafond zijn er tegenwoordig heel wat materialen beschikbaar. De keuze van het materiaal hangt vaak af van het type woning, of er sprake is van een bestaand plafond, het budget dat je te besteden hebt en welke woonstijl je graag ziet. Om een weloverwogen beslissing te nemen is het van belang om al deze zaken goed na te gaan en in ogenschouw te nemen.